ปัญหาหนี้สินเป็นปัญหาเรื้อรังที่อยู่กับสังคมไทยมายาวนาน ทั้งในส่วนของหนี้นอกระบบและในระบบ ซึ่งรัฐบาลได้กำหนดให้การแก้ไขปัญหาหนี้นอกระบบเป็นวาระแห่งชาติไปแล้วเมื่อวันที่ 28 พฤศจิกายนที่ผ่านมา และล่าสุด เมื่อวันที่ 12 ธ.ค. 66 นายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง ได้แถลงเกี่ยวกับการจัดการหนี้ทั้งระบบว่า หนี้ในระบบก็มีปัญหาไม่แพ้กับหนี้นอกระบบ การดูแลลูกหนี้ในระบบที่ประสบปัญหาจึงถือเป็นวาระแห่งชาติเช่นเดียวกัน

แบ่งลูกหนี้ในระบบเป็น 4 กลุ่ม

1 ลูกหนี้ที่ได้รับผลกระทบจาก Covid-19 : เป็นกลุ่มผู้เสียหายจากการ Lock Down ช่วงโควิด ซึ่งโดยปกติจะมีประวัติการชำระหนี้มาโดยตลอด แต่สถานการณ์โควิดทำให้ธุรกิจต้องสะดุดหยุดลง ขาดสภาพคล่องจนไม่สามารถชำระคืนหนี้ได้

2.ลูกหนี้ที่มีรายได้ประจำ แต่มีภาระหนี้จำนวนมากจนเกินศักยภาพในการชำระคืนหนี้ : แบ่งออกเป็น 2 กลุ่มย่อย ได้แก่

-กลุ่มข้าราชการ ครู ตำรวจ ทหาร

-กลุ่มที่เป็นหนี้บัตรเครดิต

3.ลูกหนี้ที่มีรายได้ไม่แน่นอน ทำให้การชำระคืนหนี้ไม่ต่อเนื่อง : เช่น เกษตรกร ลูกหนี้เช่าซื้อรถยนต์/รถมอเตอร์ไซค์ และลูกหนี้กองทุนเงินให้กู้ยืมเพื่อการศึกษา (กยศ.)

4.ลูกหนี้ที่เป็นหนี้เสียคงค้างเป็นระยะเวลานาน : หนี้ NPLs และ หนี้เสียค้างกับธนาคารเป็นเวลานานจนติดเครดิตบูโร ไม่สามารถขอสินเชื่อเพิ่มได้

แนวทางการช่วยเหลือลูกหนี้ 4 กลุ่ม

1.กลุ่มที่ 1 ลูกหนี้ที่ได้รับผลกระทบจาก Covid-19 : กลุ่มนี้จะต้องได้รับการช่วยเหลือให้หลุดพ้นจากการเป็นหนี้เสีย (NPL)หรือได้รับการพักชำระหนี้เพื่อผ่อนปรนภาระเป็นการชั่วคราว โดยคาดว่าจะช่วยเหลือลูกหนี้รายย่อยในกลุ่มนี้ได้ประมาณ

1.1 ล้านราย ส่วนลูกหนี้ SMEs สถาบันการเงินของรัฐจะเข้าไปช่วยเหลือผ่านการปรับปรุงโครงสร้างหนี้ และพักชำระหนี้ให้กับลูกหนี้ SMEs ที่อยู่กับแบงค์รัฐเป็นระยะเวลา 1 ปี และลดดอกเบี้ย 1% โดยคาดว่าจะช่วยเหลือลูกหนี้ SMEs ได้ครอบคลุม กว่า 100,000 ราย

2กลุ่มที่ 2 ลูกหนี้ที่มีรายได้ประจำ แต่มีภาระหนี้จำนวนมากจนเกินศักยภาพในการชำระคืนหนี้ : จะได้รับการช่วยเหลือผ่าน

3 แนวทาง คือ

การลดดอกเบี้ยสินเชื่อไม่ให้สูงจนเกินไป เพราะเป็นกลุ่มที่มีรายได้ประจำและถือว่ามีความเสี่ยงต่ำ

โอนหนี้ทั้งหมดไปไว้ในที่เดียว เช่น ที่สหกรณ์ เพื่อให้การตัดเงินเดือนนำมาชำระหนี้ทำได้สะดวก และสอดคล้องกับรายได้ ของลูกหนี้ หรือจัดทำสวัสดิการเงินกู้ราชการที่มีดอกเบี้ยต่ำ สอดคล้องกับศักยภาพของลูกหนี้

-บังคับใช้หลักเกณฑ์การตัดเงินเดือน ให้ลูกหนี้มีเงินเดือนเหลือเพียงพอต่อการดำรงชีพ โดยให้หักเงินไปชำระหนี้ได้ ไม่เกิน 70% ของเงินเดือน

3กลุ่มที่ 3 ลูกหนี้ที่มีรายได้ไม่แน่นอน ทำให้การชำระคืนหนี้ ไม่ต่อเนื่อง : กลุ่มนี้จะได้รับการช่วยเหลือโดยการพักชำระหนี้เป็นการชั่วคราว การลดดอกเบี้ย หรือลดเงินผ่อนชำระในแต่ละงวดให้ต่ำลง เพื่อให้สอดคล้องกับรายได้ของลูกหนี้ เช่น

- ลูกหนี้ที่เป็นเกษตรกร รัฐบาลได้มีโครงการพักชำระหนี้ให้แก่เกษตรกรแล้ว โดยพักทั้งหนี้เงินต้นและดอกเบี้ยเป็นเวลา 3 ปี ซึ่งโครงการนี้มีเกษตรกรเข้าร่วมการพักหนี้กว่า 1.5 ล้านราย (ครม. มีมติเมื่อ 26 ก.ย. 66 ดำเนินแล้ว)

- ลูกหนี้เช่าซื้อ ให้กำหนดดอกเบี้ยเช่าซื้อรถใหม่ ต้องไม่เกินร้อยละ 10 /กำหนดให้สัญญาเช่าซื้อรถยนต์และรถมอเตอร์ไซค์เป็นสัญญาควบคุม (สคบ. ดำเนินการตามประกาศ 12 ต.ค. 65)

- นักศึกษา (กยศ.) ลดดอกเบี้ย ปรับแผนการจ่าย ปลดผู้ค้ำประกัน และถอนอายัดบัญชี (ผ่านคณะกรรมการ กยศ. แล้ว ดำเนินการได้เลย)