นายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลังสั่งการให้กระทรวงพาณิชย์ออกประกาศตามพระราชบัญญัติการส่งออกไปนอกและการนำเข้ามาในราชอาณาจักรซึ่งสินค้า พ.ศ. 2522 เพื่อกำหนดนโยบายการนำเข้าข้าวโพดจากต่างประเทศ โดยเฉพาะช่วง High season ของการเผา

พระราชบัญญัติการส่งออกไปนอกและการนำเข้ามาในราชอาณาจักรซึ่งสินค้า พ.ศ. 2522

มาตรา 5 ในกรณีที่จำเป็นหรือสมควรเพื่อความมั่นคงทางเศรษฐกิจ สาธารณประโยชน์ การสาธารณสุข ความมั่นคงของประเทศ ความสงบเรียบร้อยหรือศีลธรรมอันดีของประชาชน หรือเพื่อประโยชน์อื่นใดของรัฐ ให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ โดยอนุมัติของคณะรัฐมนตรีมีอำนาจประกาศในราชกิจจานุเบกษาในเรื่องหนึ่งเรื่องใด ดังต่อไปนี้

1)กำหนดสินค้าให้เป็นสินค้าที่ต้องห้ามในการส่งออกหรือในการนำเข้า

2)กำหนดสินค้าใดให้เป็นสินค้าที่ต้องขออนุญาตในการส่งออกหรือในการนำเข้า

3)กำหนดประเภท ชนิด คุณภาพ มาตรฐาน จำนวน ปริมาตร ขนาด น้ำหนัก ราคา ชื่อที่ใช้ในทางการค้า ตรา เครื่องหมายการค้า ถิ่นกำเนิด สำหรับสินค้าที่ส่งออกหรือนำเข้า ตลอดจนกำหนดประเทศที่ส่งไปหรือประเทศที่ส่งมาซึ่งสินค้าดังกล่าว

4)กำหนดประเภทและชนาดของสินค้าที่จะต้องเสียค่าธรรมเนียมพิเศษในการส่งออกหรือในการนำเข้า

5)กำหนดให้สินค้าใดที่ส่งออกหรือนำเข้าเป็นสินค้าที่ต้องมีหนังสือรับรองถิ่นกำเนิดสินค้า หนังสือรับรองคุณภาพสินค้าหรือหนังสือรับรองอื่นใดตามความตกลงหรือประเพณีการค้าระหว่างประเทศ

6)กำหนดมาตรการอื่นใดเพื่อประโยชน์ในการจัดระเบียบ ในการส่งออกหรือการนำเข้าตามพระราชบัญญัตินี้

ไทยนำเข้า “ข้าวโพด” กว่า 1.8 ล้านตัน

จากการติดตามข้อมูลการนำเข้า พบว่า ในปี 2564 ประเทศไทยนำเข้าข้าวโพดเลี้ยงสัตว์จากประเทศพม่า เพื่อเป็นอาหารสัตว์รวม 1.83 ล้านตัน มูลค่ากว่า 14,000 ล้านบาท (คิดเป็นสัดส่วนมากถึง 97.8% ของปริมาณการนำเข้าข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ของไทย หรือประมาณ 70% ของผลผลิตข้าวโพดทั้งหมดของพม่า) โดยพื้นที่การปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ส่วนใหญ่ของพม่า (56%) อยู่ในรัฐฉานซึ่งเป็นบริเวณติดกับพื้นที่ภาคเหนือของประเทศไทยที่กำลังเผชิญฝุ่นพิษจนหลายจังหวัดติดอันดับพื้นที่ที่มีคุณภาพอากาศเลวร้ายที่สุดในโลกไปแล้วในปัจจุบัน

มาตรการห้ามนำเข้าข้าวโพดจากประเทศเพื่อนบ้านเพื่อแก้ปัญหาฝุ่นพิษ PM 2.5

ปัญหาหมอกควัน PM 2.5 ใน 17 จังหวัดภาคเหนือ เป็นปัญหาที่รัฐบาลให้ความสำคัญในการออกนโยบายเพื่อแก้ไขปัญหาดังกล่าว ส่วนหนึ่งของปัญหามีผลมาจากหมอกควันข้ามพรมแดนจากประเทศเพื่อนบ้าน อาจจะเกิดจากไฟป่า หรือการเผาเศษวัสดุทางการเกษตรจากต่างประเทศ ซึ่งสินค้าเกษตรส่วนใหญ่ที่ไทยนำเข้าจากประเทศเพื่อนบ้านคือ “ข้าวโพด” นายกฯ จึงมีข้อสั่งการในการห้ามนำเข้า “ข้าวโพด” จากประเทศเพื่อนบ้าน เพื่อแก้ปัญหาฝุ่นพิษ PM 2.5 โดยให้กระทรวงพาณิชย์ออกประกาศตามพระราชบัญญัติการส่งออกไปนอกและการนำเข้ามาในราชอาณาจักรซึ่งสินค้า พ.ศ. 2522 เพื่อกำหนดให้ข้าวโพดจากต่างประเทศที่พิสูจน์แล้วว่ามีกระบวนการผลิตที่เกี่ยวข้องกับการเผา ให้กระทรวงพาณิชย์สั่งห้ามนำเข้า

ชะลอการประกาศฯ เพื่อรอ พ.ร.บ. อากาศสะอาดผ่านสภาฯ

ทั้งนี้ ที่ประชุมได้แสดงความคิดเห็นว่า การออกประกาศดังกล่าวของกระทรวงพาณิชย์ อาจจะไปขัดกับข้อตกลงการค้าโลกของ WTO ที่มี ข้อบัญญัติว่า ข้อห้ามใดๆ ก็ตาม ที่สั่งห้ามกับประเทศคู่ค้าเราต้องปฏิบัติแบบเดียวกันในประเทศ หากประกาศในทันทีอาจก่อให้เกิดปัญหาการค้าระหว่างประเทศได้ จึงขอให้ชะลอการประกาศฯ เพื่อให้เป็นไปตามข้อตกลงองค์การการค้าโลก (WTO) ระหว่างประเทศ รวมทั้งต้องสอดคล้องกับพระราชบัญญัติอากาศสะอาดที่กำลังจะผ่านวาระของสภาผู้แทนราษฎรซึ่งคาดว่าจะแล้วเสร็จภายในปีนี้